Jakie są czynniki ryzyka mięśniaków macicy? Jak je zdiagnozować? Czy towarzyszą im jakieś objawy? Wraz z ekspertem programu „Zdrowa ONA” prof. dr hab. n. med. Grzegorzem Jakielem, ginekologiem, wyjaśniamy najważniejsze pojęcia dotyczące tego schorzenia.
B jak badania – najpopularniejszym kontrolnym badaniem, które wykrywa większość mięśniaków macicy jest USG. Każda kobieta powinna wykonać je przynamniej raz na 2 lata, tymczasem jak pokazują wyniki badania opinii „Zdrowa ONA” zrealizowanego na zlecenie firmy Gedeon Richter prawie co trzecia Polka wykonuje je tylko co 3-4 lata[1]. Dodatkowymi badaniami pozwalającymi zdiagnozować mięśniaki macicy są: ultrasonografia 3 –wymiarowa, sonohisterografia, umożliwiające dokładne określenie lokalizacji mięśniaka, tomografia komputerowa oraz rezonans magnetyczny. Są wykorzystywane, gdy obraz badania TV-USG (USG transwaginalne) nie pozwala postawić jednoznacznej diagnozy. Do badań diagnostycznych zaliczamy również histeroskopię, która polega na bezpośrednim oglądaniu jamy macicy po wprowadzeniu przez szyjkę specjalnego endoskopu (zwykle o średnicy 2,7-4 mm).
C jak czynniki ryzyka – gdy mowa o mięśniakach macicy do czynników ryzyka możemy zaliczyć: otyłość, wczesny wiek pierwszej menstruacji, późny wiek zajścia w ciążę oraz występowanie mięśniaków w rodzinie. Warto dodać, że żaden z powyższych czynników nie determinuje w 100% wystąpienia mięśniaków macicy.
F jak farmakoterapia – W farmakoterapii stosowane były do niedawna analogi gonadoliberyny (GnRH) – ze względu na nawroty choroby w wyniku odstawienia leku oraz działania niepożądane zaczęto ograniczać ich przyjmowanie. Do drugiej grupy leków zaliczamy selektywne modulatory receptora progesteronowego (SPRM) np. octan uliprystalu, którego działanie polega na zmniejszeniu wielkości mięśniaka i ustąpieniu lub złagodzeniu powodowanych przez niego objawów, w tym przede wszystkim uciążliwych krwawień. Zastosowanie leczenia farmakologicznego pozwala na przeprowadzenie mniej inwazyjnego zabiegu, który jest wskazany szczególnie w przypadku kobiet planujących macierzyństwo. Terapia nie jest na razie refundowana przez NFZ. – komentuje ginekolog, prof. dr hab. n.med. Grzegorz Jakiel, ginekolog i ekspert programu „Zdrowa ONA”.
L jak leczenie chirurgiczne – Istnieje wiele rodzajów metod chirurgicznych, które leczą mięśniaki macicy. Kobietom z dużymi lub dającymi o sobie znać w postaci mocnych objawów mięśniakami macicy proponuje się histerektomię. Coraz częściej stawia się na mniej inwazyjne metody, takie jak miomektomię – czyli wyłuszczenie (usunięcie) tylko mięśniaków macicy lub embolizację naczyń krwionośnych mięśniaków, której celem jest złagodzenie objawów poprzez zmniejszenie ich objętości i zahamowanie krwawienia.
O jak objawy – do najczęściej pojawiających się objawów mięśniaków macicy zaliczamy obfite i długie krwawienia miesiączkowe, upławy, krwawienia między menstruacyjne oraz bóle podbrzusza lub kręgosłupa w okolicy części krzyżowej, które mają wpływ na sferę seksualną oraz samopoczucie kobiet. Rzadziej pojawiają się bolesność podczas współżycia, uczucie pełności w jamie brzusznej, częstomocz, zaparcia, zniekształcenie kształtu brzucha. Nie należy ignorować żadnego z objawów, a w przypadku zaobserwowania nasilenia się któregoś z wymienionych należy niezwłocznie skonsultować się z ginekologiem.
R jak rodzaje – wyróżniamy 3 rodzaje mięśniaków macicy:
- śródścienne – osiągają największe rozmiary, zlokalizowane są w mięśniu macicy (myometrium);
- podsurowicówkowe – występują zewnętrznie, od strony jamy miednicy mniejszej, tuż pod błoną surowiczą macicy; mogą być uszypułowane, czyli połączone ze ścianą macicy przez pasmo tkanki łącznej zwane szypułą;
- podśluzówkowe – pojawiają się na uwpukleniu jamy macicy, czasem mogą się łączyć z trzonem macicy przez wąską szypułę zawierającą naczynia, doprowadzające krew do mięśniaka.
[1] Ogólnopolskie badanie zrealizowane w ramach programu „Zdrowa ONA” zainicjowanego przez Gedeon Richter, przeprowadzone w dniach 31.10-03.11.2016 roku metodą internetowych zestandaryzowanych wywiadów kwestionariuszowych (CAWI) przez agencję SW Research. Badaniem objęto łącznie 800 kobiet w wieku powyżej 16 roku życia.
Mięśniaki to nie koniec świata, należy po prostu szybko reagować i będzie dobrze!