Mięśniaki macicy a leczenie zabiegowe

Leczenie mięśniaków macicy może odbywać się na kilka sposobów. Forma terapii dobierana jest przez lekarza na podstawie wcześniejszej diagnostyki i zależy przede wszystkim od wielkości guzów oraz ich umiejscowienia. Nie bez znaczenia pozostają także inne parametry, do których należą m.in.: wiek pacjentki, ogólny stan zdrowia oraz jej plany prokreacyjne.

Małe, bezobjawowe zmiany w śluzówce macicy widoczne podczas badania diagnostycznego najczęściej jedynie się obserwuje. Wskazaniem do operacyjnego leczenia mięśniaków są ich duże rozmiary, nawracające obfite krwawienia prowadzące do anemii, dolegliwości bólowe oraz szybki wzrost guza, gdy istnieje niebezpieczeństwo jego uzłośliwienia.

Rodzaje metod operacyjnych

• Histerektomia, czyli operacyjne usunięcie macicy (klasyczne i laparoskopowe). Wyróżnia się cztery rodzaje:
  • Częściowa, gdy usuwany jest tylko trzon macicy, bez naruszenia szyjki macicy
  • Całkowita, która obejmuje usunięcie zarówno trzonu, jak i szyjki macicy
  • Całkowita z usunięciem jajników i jajowodów, podczas której usuwa się macicę wraz z jajowodami i jajnikami
  • Radykalna, wykonywana w przypadku nowotworów złośliwych (np. rak szyjki macicy), polega na usunięciu zarówno macicy, jak i tkanek sąsiednich, górnej części pochwy oraz węzłów chłonnych
    

• Operacje histeroskopowe, czyli ablacja lub resekcja polegające na częściowym lub całkowitym usunięciu mięśniaka. Metodę tę stosuje się w przypadku mięśniaków podśluzówkowych, a jej zaletą jest krótki pobyt w szpitalu po zabiegu (1-2 dni) i w większości przypadków możliwość szybkiego powrotu do normalnej aktywności.

• Miomektomia, czyli wyłuszczenie mięśniaków macicy. Operacja ma na celu usunięcie samych mięśniaków przy zachowaniu macicy. Jest stosowana u kobiet, które chcą w przyszłości zajść w ciążę. Jednocześnie łagodzi niektóre objawy (obfite miesiączki, ból, uciski). Ciąża u pacjentki po miomektomii, w większości przypadków, przebiega prawidłowo. Bardzo rzadko (w około 1% przypadków) może dojść do powikłań, np. pęknięcia ściany macicy w miejscu blizny po mięśniaku.

• Embolizacja tętnic macicznych (UAE) jest nieoperacyjną metodą usuwania mięśniaków poprzez wprowadzenie do tętnic macicznych za pomocą cienkiego cewnika materiału embolizacyjnego (małe kulki). Celem zabiegu jest doprowadzenie do niedokrwienia, martwicy, a w efekcie zmniejszenie guza.

Terapia farmakologiczna przed zabiegiem

W niektórych przypadkach lekarze przed operacją zalecają przeprowadzenie terapii farmakologicznej z zastosowaniem octanu uliprystalu. Najczęściej stosuje się ją u pacjentek, u których nie ma natychmiastowych wskazań do zabiegu, co oznacza, że wydłużenie czasu leczenia nie będzie ryzykowne dla ich zdrowia. Terapia octanem uliprystalu ma na celu stworzenie warunków sprzyjających oszczędzającemu charakterowi leczenia operacyjnego tj. możliwości wyłuszczenia mięśniaków z pozostawieniem zdrowej części macicy. Jej dodatkową korzyścią jest zahamowanie lub redukcja obfitości krwawienia z macicy u pacjentek z anemią, dzięki czemu zabieg operacyjny może być przeprowadzony bez ryzyka pogłębienia niedokrwistości.

Decyzję dotyczącą leczenia farmakologicznego przed planowanym zabiegiem lekarz zawsze podejmuje w porozumieniu z pacjentką. Najważniejszym jej celem powinna być poprawa samopoczucia i ustąpienie objawów towarzyszących mięśniakom macicy. Terapia octanem uliprystalu trwa przez okres do 3 miesięcy. Najczęściej pojawia się wtedy brak miesiączki, co jest uznawane za pożądany skutek dla pacjentki, ale krwawienie zwykle powraca po 4 tygodniach od odstawienia leku. Wybór tej metody leczenia przedoperacyjnego pozwala na uniknięcie histerektomii, a co za tym idzie daje kobiecie szanse na zajście  w ciążę w przyszłości. – mówi prof. dr hab. n. med. Grzegorz Jakiel, ginekolog, ekspert programu „Zdrowa ONA”

Niepokój pań budzi nie tylko sama diagnoza dotycząca mięśniaków macicy, ale także sposób ich leczenia. W przypadku metod operacyjnych obawiają się one „okaleczenia” swojej kobiecości, dolegliwości fizycznych po operacji, hospitalizacji oraz wpływu, jaki będzie miał zabieg na ich późniejsze życie seksualne. Niektóre z pacjentek w takiej sytuacji mogą doświadczać ambiwalencji uczuć, która wynika z jednej strony z chęci pozbycia się guza i powrotu do zdrowia, z drugiej – pojawia się lęk związany z ryzykiem wystąpienia ubocznych skutków terapii. Dlatego ważne jest, aby informacje na temat doboru metody leczenia mięśniaków, kobieta czerpała z wiarygodnego źródła, którym będzie lekarz prowadzący a nie np. jedynie z forów internetowych. Przy wątpliwościach warto skorzystać z możliwości drugiej diagnozy u innego specjalisty. – mówi Dorota Gromnicka, psycholog, ekspert programu „Zdrowa ONA”.