piątek, 29 marca, 2024
Strona domowa > Choroby > Jaskra – dowiedz się więcej o przebiegu choroby i o jej skutkach

Jaskra – dowiedz się więcej o przebiegu choroby i o jej skutkach

Jaskra - dowiedz się więcej o przebiegu choroby i o jej skutkachJaskra - dowiedz się więcej o przebiegu choroby i o jej skutkach Jaskra - dowiedz się więcej o przebiegu choroby i o jej skutkach

Jaskra to choroba podstępna, długo nie dająca żadnych objawów. Z tego też powodu tak ważne w jej diagnozowaniu i leczeniu jest regularne poddawanie się badaniom profilaktycznym, zgodnie z zaleceniami lekarzy okulistów. Przebieg tej groźnej choroby może być bardzo różny, ponieważ istnieje wiele mechanizmów prowadzących do jaskrowego uszkodzenia nerwu wzrokowego.

Jaskra a ciśnienie wewnątrz gałki ocznej

Ponieważ właściwie wszystkie metody terapeutyczne jaskry, czy to farmakologiczne, czy zabiegowe, opierają się na obniżaniu ciśnienia wewnątrz gałki ocznej, powszechnie uważa się, że to zwiększone ciśnienie wewnątrzgałkowe jest przyczyną jaskry. Nie jest to jednak stwierdzenie prawdziwe. Część przypadków jaskry przebiega bowiem z utrzymującymi się w normie wartościami ciśnienia śródgałkowego. Z powyższego stwierdzenia wynika też, że izolowane badanie ciśnienia wewnątrz gałki ocznej nie jest dobrym badaniem przesiewowym w kierunku jaskry.

Od czego zależy ciśnienie w gałce ocznej? Jedna ze struktur oka, jaką jest ciało rzęskowe, odpowiedzialna jest za ciągłe produkowanie płynu, tzw. cieczy wodnistej. Aby jednak ciśnienie gałki ocznej utrzymywane było w stałym zakresie wartości normalnych (10-21mmHg), ciecz wodnista musi odpływać i dzieje się to w tzw. kącie przesączania, który znajduje się w przedniej komorze oka. Obecne tam struktury: siateczka beleczkowania i następnie kanały Schlemma, odprowadzają nadmiar płynu do układu żylnego. W sytuacji utrudnienia odpływu cieczy wodnistej, ciśnienie w gałce ocznej zaczyna narastać. W przypadku tzw. zamykającego się kąta przesączania ustala się zazwyczaj nowa równowaga pomiędzy produkcją i usuwaniem cieczy wodnistej z gałki ocznej i pojawia się przewlekłe podwyższenie ciśnienia śródgałkowego. Czasami dochodzi do nagłego zamknięcia kąta przesączania i wówczas mamy do czynienia z bardzo szybko narastającym ciśnieniem śródgałkowym, nawet do wartości kilkudziesięciu mmHg.

Klasyfikacja jaskry

Z jaskrą mamy do czynienia w przypadku postępującego uszkodzenia nerwu wzrokowego, prowadzącego w konsekwencji do pogorszenia widzenia, a dalej do całkowitej ślepoty. Z uwagi na przyczynę choroby wyróżnia się jaskrę pierwotną lub wtórną. Najczęstsza jest oczywiście jaskra pierwotna, natomiast przypadki jaskry wtórnej to zaburzenia dotyczące gałki ocznej, spowodowane np. przez urazy, odwarstwienie siatkówki, guzy wewnątrzgałkowe, stany zapalne, krwotoki do gałki ocznej, zaburzenia soczewki, odkładanie się złogów barwnika lub tzw. materiału eksfoliacyjnego w kącie przesączania, leczenie kortykosteroidami, stany pooperacyjne w obrębie oka, czy podwyższenie ciśnienia w żyłach nadtwardówkowych.

Z uwagi na mechanizm powstawania jaskry wyróżnia się: jaskrę otwartego kąta, w której wielkość kąta przesączania pozostaje normalna, ale droga odpływu cieczy wodnistej z różnych przyczyn jest przyblokowana, jaskrę zamykającego się kąta, w której kąt przesączania stopniowo się zmniejsza i wreszcie nagłe zamknięcie się kąta przesączania.

Przebieg jaskry

Przebieg jaskry zależy od mechanizmu tej choroby u danego pacjenta. Zazwyczaj jaskra występuje pod postacią jaskry otwartego kąta. Czasami dochodzi tutaj do podwyższenia ciśnienia śródgałkowego, czasami pozostaje ono w normie.

Dokładny mechanizm uszkodzenia nerwu wzrokowego przy prawidłowym ciśnieniu śródgałkowym nie jest poznany. Warto wiedzieć natomiast, że jaskra otwartego kąta zwykle nie daje żadnych objawów i nerw wzrokowy stopniowo jest uszkadzany, aż do momentu przypadkowego wykrycia tego stanu podczas wizyty u lekarza, albo wystąpienia tak dużego ubytku w polu widzenia, że chory sam go zauważa.

Trudność w samodzielnym dostrzeżeniu pogorszenia pola widzenia polega na tym, że zawęża się ono stopniowo od obwodu, a widzenie centralne długo pozostaje bez szwanku. Tym, co może nam nasunąć podejrzenie zaburzeń widzenia obwodowego, jest częste potykanie się, czy niezamierzone strącanie różnych przedmiotów. Niekiedy, częściej w przypadku jaskry zamykającego się kąta przesączania, pojawiają się inne sygnały choroby, niezbyt nasilone i często ignorowane: niewielki ból gałki ocznej, bóle głowy, czy czarne plamki w polu widzenia. Wreszcie ostry atak jaskry, występujący w przypadku nagłego zamknięcia się kąta przesączania daje silne i wyraźne objawy i wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej. Objawy ostrego ataku jaskry to: silny ból oka, ból głowy, zaczerwienie oka, nudności i wymioty oraz widzenie przedmiotów z otaczającą je kolorową poświatą (tzw. halo).

Niezależnie od przyczyny i przebiegu jaskry, warto zapamiętać, że jeśli nie jest ona leczona, prowadzi nieuchronnie do ślepoty. Czasami proces postępuje latami, czasami jest nagły i może się zrealizować w ciągu kilku godzin (ostry atak jaskry). Warto regularnie poddawać się badaniom profilaktycznym: badaniu dna oka, pola widzenia i ciśnienia śródgałkowego, aby wcześnie uchwycić chorobę i opanować ją, zanim wywoła nieodwracalne skutki.

One thought on “Jaskra – dowiedz się więcej o przebiegu choroby i o jej skutkach

Dodaj komentarz